BYLICA POSPOLITA

BYLICA POSPOLITA
Artemisia vulgaris L.

Jest to roślina wieloletnia z rodziny Złożonych (Compositae), występująca w całej niemal
Europie z wyjątkiem krańców południowych. W Polsce rośnie pospolicie w całym kraju jako
chwast, najczęściej na brzegach pól uprawnych, przydrożach, w rowach, pod płotami, na przychaciach
i nieużytkach.
Bylica pospolita ma łodygi do 1,5 m wysokie, rozgałęzione, u dołu nagie, u góry wełnisto
owłosione, często czerwono nabiegłe, gęsto pokryte dużymi liśćmi, głęboko pierzastodzielnymi,
od góry ciemnozielonymi, od dołu biało owłosionymi. Kwiaty drobne, żółtawe lub czerwone,
zebrane w niewielkie koszyczki do 5 mm długie, skupione na wierzchołkach pędów w
duże, rozgałęzione wiechy.

Surowiec.  
  • Do celów leczniczych zbiera się od lipca do września zakwitające szczyty pędów
bylicy pospolitej i suszy w suszarniach naturalnych w miejscach zacienionych i przewiewnych,
otrzymując ziele bylicy pospolitej - Herba Artemisiae.
  • Późną jesienią zbiera się korzenie tej rośliny i suszy w suszarniach ogrzewanych w temp. do 35°C. Otrzymuje się jako surowiec korzeń bylicy pospolitej - Radix Artemisiae.
Podstawowe związki czynne. Skład chemiczny obu surowców różni się nieco. Ziele zawiera
olejek eteryczny w ilości do 0,23%, a w nim są m.in. terpeny (np. kamfen, cyneol, borneol i
tujon), substancje goryczowe, związki żywicowe, kwasy organiczne, węglowodany i inne
związki oraz sole mineralne.
  • Natomiast w korzeniach znaleziono około 0,1 % olejku eterycznego, garbniki, związki żywicowe,węglowodan inulinę, trójterpen farnenol, sole mineralne i inne składniki. Brak substancji goryczowej.
Działanie.
Ziele bylicy pospolitej pobudza wydzielanie soku żołądkowego i usprawnia trawienie
oraz przyswajanie pokarmów. Obniża napięcie mięśni gładkich jelit i dróg żółciowych
oraz ułatwia przepływ żółci do dwunastnicy. Jednocześnie wzmaga wytwarzanie żółci przez
wątrobę. W większych dawkach działa toksycznie na glisty jelitowe i owsiki oraz słabo moczopędnie,
a także pobudza krwawienia miesiączkowe.
Korzenie bylicy nie zawierają goryczy i nie mają wpływu na wydzielanie soku żołądkowego,
wykazują natomiast działanie rozkurczowe na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, a
także łagodzą bóle neurogenne.
Działania niepożądane.
Przetwory z bylicy pospolitej mogą pobudzać krwawienia miesiączkowe.
Nie należy stosować ich zbyt długo ani przekraczać zaleconych dawek.
Zastosowanie.
Najważniejszymi wskazaniami do stosowania przetworów z ziela bylicy pospolitej
są nieżyty żołądka i jelit, niedokwaśność, wzdęcia, bóle epigastryczne wywołane skurczem
mięśni gładkich przewodu pokarmowego, niedostateczne wytwarzanie żółci oraz jej zastój
na tle atonicznym lub skurczowym. Zewnętrznie są wskazane do kąpieli w chorobie reumatycznej.
Przetwory z korzenia bylicy pospolitej stosuje się jako środek zmniejszający lub znoszący
stany skurczowe jelit oraz dróg żółciowych, zwłaszcza zwieracza wpustu przewodu żółciowego
do dwunastnicy, a także w skurczach i bólach brzucha, kolce jelitowej i wzdęciach u dzieci i
osób w wieku podeszłym. Napary lub odwary usprawniają nieznacznie przepływ żółci do
dwunastnicy i ułatwiają trawienie pokarmów.
Olejek eteryczny znalazł zastosowanie jako środek zapachowy w produktach chemii domowej,
do aromatyzowania mydła, płynów do zmywania, proszków do prania i innych.
Przetwory. 

  •  Napar z ziela bylicy pospolitej: 1 łyżkę ziela zalać 1 szklanką wody wrzącej,
naparzać 15 min pod przykryciem, odstawić na 10 min i przecedzić. Pić 1-3 łyżki 2-3 razy
dziennie w nieżytach żołądka i jelit, niestrawności i braku łaknienia.
  • Odwar z korzenia bylicy pospolitej: 1 łyżkę rozdrobnionych korzeni zalać 11/2 szklanki
wody wrzącej. Ogrzewać do wrzenia i gotować powoli pod przykryciem 3 min. Odstawić na
10 min i przecedzić. Pić 1-3 łyżki 2-4 razy dziennie między posiłkami jako lek przeciwskurczowy
w chorobach przewodu pokarmowego i dróg żółciowych.
  • Zioła żołądkowe: zmieszać po 20 g ziela bylicy pospolitej, ziela krwawnika, ziela tysiącznika,
liści bobrka i kłączy tataraku. Zalać 1 łyżkę ziół 1 szklanką wody ciepłej i gotować powoli
pod przykryciem 3-5 min. Odstawić na 15 min i przecedzić. Pić 1-3 łyżki 2-4 razy dziennie na
30 min przed jedzeniem jako środek pobudzający wydzielanie soków trawiennych, poprawiający
trawienie, zwiększający apetyt i przeciwdziałający wzdęciom.
  • Zioła żółciopędne: zmieszać po 20 g ziela bylicy pospolitej, ziela szanty, ziela pięciornika
gęsiego, liści mięty pieprzowej, owoców róży dzikiej i korzeni mniszka. Zalać 1 łyżkę mieszanki
1 szklanką wody gorącej i gotować pod przykryciem 3-5 min. Odstawić na 15 min i
przecedzić. Pić 1/4-1/3 szklanki 2-4 razy dziennie miedzy posiłkami jako środek żółciotwórczy
i żółciopędny.



(Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniewski "ROŚLINY LECZNICZE i ich praktyczne zastosowanie")

Komentarze

Popularne posty